Με μοναδικό τρόπο ξεδιπλώθηκε μπροστά στα  μάτια μας τις τελευταίες ημέρες μία από τις πιο ενδιαφέρουσες και αρκούντως ιντριγκαδόρικες ιστορίες στη Σίλικον Βάλεϊ με επίκεντρο την OpenAI.

Η δε επιλογή όλων των πρωταγωνιστών να εκδηλώνουν τις απόψεις τους μέσω του Χ (πρώην Twitter) κάνει την υπόθεση λίγο πιο ενδιαφέρουσα, αφού μπορούμε να δούμε ποιος “αγαπάει” ποιον και πόσο.

Εδώ έχουμε ανατροπές και καρδούλες.  Πολλές καρδούλες.

Το επεισόδιο ξεκινά στις 17 Νοεμβρίου ανακοινώθηκε η απόλυση του Σαμ Άλτμαν από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της OpenAI, μετά από σχετική απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας. Λίγες ώρες μετά έγινε γνωστό ότι μέτοχοι της OpenAI, συμπεριλαμβανομένης της Microsoft που έχει «ρίξει» γύρω στα 12-13 δισ. δολάρια στην εταιρεία, πίεσαν για την επαναπρόσληψη του Άλτμαν.

Ο δε Άλτμαν εμφανίστηκε στα γραφεία της OpenAI με την καρτέλα του επισκέπτη και φρόντισε μάλιστα να καταγράψει το γεγονός σε ανάρτησή του στο X.

Ο Σαμ Άλτμαν επισκέπτης στα γραφεία της OpenAI μία ημέρα μετά την απόλυσή του

Ταυτόχρονα, την αποχώρησή του από την OpenAI ανακοίνωσε  στις 18 Νοεμβρίου ο πρόεδρος και συνιδρυτής της εταιρείας, Γκρεγκ Μπρόκμαν. «Το κύμα υποστήριξης ήταν πολύ ωραίο – σας ευχαριστώ, αλλά σας παρακαλώ μην σπαταλάτε χρόνο ανησυχώντας. Θα είμαστε μια χαρά. Μεγαλύτερα πράγματα έρχονται σύντομα», έγραψε σε ανάρτησή του στο Χ.

Στη θέση του Άλτμαν είχε οριστεί προσωρινά η Μίρα Μουράτι, η οποία μέσω X και με τη χρήση καρδιών – emoji εξέφρασε τη συμπαράστασή της στον πρώην συνάδελφό της. 

Παράλληλα διεξάγονταν διαβουλεύσεις στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου (18 και 19 Νοεμβρίου) και το βράδυ της Κυριακής το διοικητικό συμβούλιο της OpenAI ανακοίνωσε ότι ο Άλτμαν δεν επρόκειτο να επιστρέψει στην εταιρεία και ότι στη θέση του προσωρινά τοποθετείται o Έμετ Σίαρ, πρώην διευθύνων σύμβουλος του Twitch.

Τίτλοι τέλους; Όχι βέβαια.

Τη Δευτέρα η Microsoft τάραξε τα νερά, ανακοινώνοντας ότι οι Άλτμαν και Μπρόγκμαν αναλαμβάνουν επικεφαλής σε ένα νέο ερευνητικό τμήμα της που ασχοληθεί με την τεχνητή νοημοσύνη. «Παραμένουμε προσηλωμένοι στη συνεργασία μας με την OpenAI», έγραψε στο X ο διευθύνων σύμβουλος της Microsoft Σάτια Ναντέλα. «Είμαστε εξαιρετικά ενθουσιασμένοι που μοιραζόμαστε την είδηση ότι ο Σαμ Άλτμαν και ο Γκρεγκ Μπρόκμαν, μαζί με συναδέλφους τους, θα ενταχθούν στη Microsoft για να ηγηθούν μιας νέας ομάδας προηγμένης έρευνας για την τεχνητή νοημοσύνη».

Η είδηση προκάλεσε αίσθηση, τόση αίσθηση που η μετοχή της Microsoft έφτασε σε ιστορικό υψηλό, στα 378 δολάρια, ανεβάζοντας τη χρηματιστηριακή αξία της εταιρείας στα 2,8 τρισ. δολάρια.

Αλλά όπως θα έλεγε και ένας Αμερικανός που προσπαθεί να μιλήσει ελληνικά «τίποτα δεν έχει τελειώσει αν δεν έχει μπει ένα τέλος»

Περίπου το 95% των εργαζόμενων στην OpenAI υπέγραψε στη διάρκεια της Δευτέρας επιστολή στην οποία αναφέρει ότι θα φύγει από την εταιρεία εάν δεν επιστρέψει ο Άλτμαν. Από τους 770 εργαζόμενους στην OpenAI την υπογραφή τους έβαλαν οι 738 και επειδή ο σεναριογράφος αυτού του επεισοδίου δεν βαριέται ποτέ, έχουμε άλλη μία ανατροπή: Ανάμεσα στους υπογράφοντες είναι και ο Ίλια Σούτσκεβερ, επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας της OpenAI και μέλος του Δ.Σ. που έλαβε την απόφαση για την απόλυση του Άλτμαν.

Η επιστολή των εργαζομένων της OpenAI που ζητούν την επιστροφή των Άλτμαν και Γκρόγκμαν και την παραίτηση του διοικητικού συμβουλίου

Λίγο πριν γίνει γνωστό το περιεχόμενο της επιστολής, ο Σούτσκεβερ δημοσίευσε στο X ότι μετανιώνει για τη συμμετοχή του στις ενέργειες του διοικητικού συμβουλίου. «Ουδέποτε σκόπευα να βλάψω την OpenAI και αγαπώ όλα όσα έχουμε χτίσει μαζί και θα κάνω τα πάντα για να επανενώσω την εταιρεία».

Καρδούλες από τον Άλτμαν…

Kαρδούλα από τη Μουράτι…

Καρδούλες από τον Μπρόκμαν.

«Η OpenAI δεν είναι τίποτα χωρίς τους ανθρώπους της», έγραψε κάποια στιγμή τη Δευτέρα η Μουράτι.

Καρδούλες από τον Μπρόκμαν.

Ναι, αλλά τι έγινε και γιατί όλο αυτό το δράμα που είναι αλήθεια ότι εξελίσσεται με μια κάποια αξιοπρέπεια, αλλά μπορεί εύκολα να εξελιχθεί σε ξεκατίνιασμα;

Ο δημοσιογράφος των New York Times Κέιντ Μετζ, που παρακολουθεί την OpenAI από τα γενοφάσκιά της, το 2015, επικαλέστηκε δύο πρόσωπα που γνωρίζουν το παρασκήνιο σύμφωνα με τα οποία ο Σούτσκεβερ, συνιδρυτής της OpenAI, ανησυχούσε για συγκεκριμένες επιλογές του Άλτμαν. Ειδικότερα, διαφωνούσε με τη στάση του Άλτμαν να αγνοεί τις προειδοποιήσεις σχετικά με τους κινδύνους που κρύβει η ταχεία ανάπτυξη εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης. Επίσης, φαίνεται να ανησυχούσε για τον περιορισμό του ρόλου του εντός της OpenAI.

Θα μπορούσε, δηλαδή, όλη αυτή η αναστάτωση σε μία εταιρεία που βρίσκεται στην αιχμή της τεχνολογίας και έχει αλλάξει τα δεδομένα με τη μεγάλη επιτυχία του ChatGPT να οφείλεται σε θέματα εξουσίας;

Ενα Game of Thrones κομμένο και ραμμένο ειδικά για μια εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης; Ένα House of Cards χωρίς Λευκό Οίκο; Μία Δυναστεία, ίσως, χωρίς βάτες;

Πολύ πιθανό και είναι ενδιαφέρον ότι σε αυτή την υπόθεση είναι ενεργός ο ρόλος των μετόχων, δηλαδή εκείνων που έχουν βάλει τα λεφτά τους στην OpenAI. Η Microsoft, λόγω και του μεγέθους της, είναι εκείνη που φαίνεται περισσότερο, όμως στις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις με στόχο την αντιμετώπιση της κρίσης μετέχουν και ονόματα που είναι άγνωστα στο ευρύ κοινό αλλά πολύ γνωστά στους χρηματοοικονομικούς κύκλους.

Εταιρείες πως η Thrive Capital, η Khosla Ventures και η Tiger Global Management παίζουν τον ρόλο ειρηνοποιού, προσπαθώντας φυσικά να προστατεύσουν την επένδυσή τους στην OpenAI. Ορισμένοι μάλιστα εξέταζαν το ενδεχόμενο να κινηθούν νομικά κατά του διοικητικού συμβουλίου για όλον αυτόν τον χαμό. Πολύ λογικό ως εξέλιξη, εφόσον συμβεί, διότι σε αντίθεση με άλλες εταιρείες η OpenAI λειτουργεί υπό την ομπρέλα μίας μη κερδοσκοπικής οντότητας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είναι μεν δυνατή η είσοδος τρίτων επενδυτών -όπως έχει ήδη συμβεί- όμως αυτοί δεν μπορούν να έχουν απεριόριστα κέρδη από την τοποθέτησή τους στην OpenAI. Στην πράξη, έχει μπει ένα πλαφόν στα κέρδη που μπορεί να αποκομίσει κάθε επενδυτής, ενώ το πλεονάζον μέρος πρέπει να ξαναμπεί στην εταιρεία για να συνεχίσει η ανάπτυξή της. Μάλλον όμως βρισκόμαστε μακριά από κερδοφορία και μερίσματα, καθώς το 2022 η OpenAI εμφάνισε -αναμενόμενα- ζημιές ύψους μισού δισ. δολαρίων.

Όσον αφορά στην επόμενη ημέρα και δεδομένου ότι το σίριαλ βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, δεν μπορεί κανείς να κάνει ασφαλείς προβλέψεις.

Αρκετοί είδαν στη συγκεκριμένη υπόθεση παραλληλισμούς με την απομάκρυνση του Στιβ Τζομπς από την Apple το 1985 και τη θριαμβευτική του επιστροφή το 1997. Βεβαίως δεν υπάρχουν πάρα πολλά κοινά σημεία μεταξύ εκείνης της Apple και της OpenAI. Όταν επέστρεψε ο Τζομπς, η Apple ήταν μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας με σαφέστατη τάση να γέρνει προς τη φθορά. Η OpenAI, αν και ήδη οκτώ ετών εταιρεία, βρίσκεται στην ακμή της, αντιμετωπίζεται ως μία από τις μεγάλες δυνάμεις στον χώρο της τεχνητής νοημοσύνης και σύμφωνα με εκτιμήσεις, η αξία της μπορεί να ξεπεράσει τα 80 δισ. δολάρια πριν ακόμα δρομολογήσει την είσοδό της σε κάποιο χρηματιστήριο. Είναι πολλά τα λεφτά, είναι πολλή η δόξα…

Τίτλοι τέλους;

Αμφιβάλλουμε…

Όχι βέβαια!

Κάπου μεταξύ Τρίτης και Τετάρτης, ανακοινώθηκε η επιστροφή του Άλτμαν στην OpenAI, σχεδόν σαν να μη συνέβη τίποτα. Δεν τον ακολουθεί (προς ώρας) ο Μπρόκμαν, αλλά η αποκατάσταση του Άλτμαν στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου συνοδεύεται από την προσθήκη δύο νέων μελών στο διοικητικό συμβούλιο της OpenAI.

Πρόεδρος αναλαμβάνει ο Μπρετ Τέιλορ, που έχει στο παρελθόν θητεύσει σε Salesforce, Twitter, Facebook και Google. Θέση στο διοικητικό συμβούλιο καταλαμβάνει επίσης ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Λάρι Σάμερς από την περίοδο 1999-2001. Αυτοί οι δύο και ο Άνταμ ντ’ Άντζελο, δημιουργός του Quora που ήταν στο διοικητικό συμβούλιο της OpenAI ως ανεξάρτητο μέλος θα ασκούν ένα είδος εποπτείας στη δραστηριότητα του Άλτμαν με βάση τη “συμφωνία αρχής” που επιτεύχθη.

Τα νέα ανακοίνωσε η OpenAI και ο Άλτμαν αναδημοσίευσε τη σχετική ανάρτηση της εταιρείας στο X με -καλά το μαντέψατε- καρδούλες.

Και άλλοι χάρηκαν με αυτή την εξέλιξη.

Ο επικεφαλής της Microsoft που ελάχιστα 24ωρα πριν είχε προσλάβει τον Άλτμαν δήλωσε ότι η απόφαση για την επιστροφή της OpenAI σχεδόν στο προηγούμενο καθεστώς (αυτό που στη διπλωματία θα το ακούσετε να λένε, status quo ante) είναι ένα πρώτο σημαντικό βήμα για πιο σταθερή καλύτερα ενημερωμένη και αποτελεσματική διακυβέρνηση.

«Επιστροφή στην OpenAI και στο γράψιμο κώδικα από αυτό το βράδυ», έγραψε στο X ο πρώην πρόεδρος του Δ.Σ. της εταιρείας Γκρεγκ Μπρόκμαν.

Καλό επεισόδιο, θα μείνει στην Ιστορία…

Πρώτη δημοσίευση: 21.11.23 – Τελευταία ενημέρωση: 22.11.23