Το φθινόπωρο του 2022 και με το λανσάρισμα του ChatGPT στο ευρύ κοινό η OpenAI μπήκε στη θέση του επικεφαλής στην κούρσα της τεχνητής νοημοσύνης γενικής χρήσης. Απόλαυσε τη μοναξιά της κορυφής αλλά αυτές οι μέρες τελείωσαν. Σε όρους μηχανοκίνητου αθλητισμού, είδε στους καθρέφτες της σε απόσταση αναπνοής τα αυτοκίνητα των αντιπάλων και το πρώτο προσπέρασμα είναι ήδη γεγονός.
Με τη διάθεση του γλωσσικού μοντέλου Gemini 3 η Google προκάλεσε πονοκεφάλους στην OpenAI και η τελευταία δεν το έκρυψε. Σε σημείωμά του προς το προσωπικό ο διευθύνων σύμβουλος Sam Altman αναγνώρισε την πρόοδο της Google και προειδοποίησε για προσωρινές οικονομικές δυσκολίες. Έσπευσε, επίσης, να καθησυχάσει τις όποιες ανησυχίες δημιουργήθηκαν στην ομάδα του λέγοντας ότι η OpenAI θα καλύψει την απόσταση που τη χωρίζει και ότι θα ξαναβρεθεί στη θέση του πρωτοπόρου.
Αυτά, εύκολα λέγονται, δύσκολα γίνονται.
Άλλωστε αυτή η κούρσα έχει πολλούς παίκτες. Μία ημέρα πριν το λανσάρισμα του Gemini 3, η Microsoft και η Nvidia ανακοίνωσαν ότι θα επενδύσουν 15 δισ. δολάρια στην Anthropic, δημιουργό του Claude. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η Anthropic δεσμεύεται να δαπανήσει 30 δισ. δολάρια στην πλατφόρμα cloud Azure της Microsoft, η οποία βασίζεται στα chips της Nvidia. Αυτού του είδους οι κυκλικές συναλλαγές έχουν εμφανιστεί ξανά στον χώρο των εταιρειών τεχνητής νοημοσύνης και δημιουργούν ερωτήματα ως προς το ποιος ωφελείται, τελικά, περισσότερο.
Αλλά για την ώρα ας κρατήσουμε το ότι η Microsoft βάζει τα αυγά της σε διαφορετικά καλάθια και ότι η OpenAI φαίνεται ότι πρέπει να πείσει και άλλους επενδυτές για να χρηματοδοτήσουν τα εγχειρήματά της.
Σε όρους χρημάτων, η κατάσταση έχει ως εξής:
Η OpenAI είναι η εταιρεία του χώρου με τη μεγαλύτερη κεφαλαιοποίηση. Υπολογίζεται ότι η αξία της φτάνει τα 500 δισ. δολάρια, ενώ δημοσιεύματα του Οκτωβρίου ανέφεραν ότι αν επιχειρήσει την είσοδό της στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης θα το πράξει με μια αποτίμηση ύψους ενός τρισ. δολαρίων. Φυσικά, στον κόσμο των αποτιμήσεων, τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν με ταχύτητα.
Η Anthropic, αποτιμάται πλέον κάπου στα 350 δισ. δολάρια, όταν πριν από περίπου δύο μήνες οι σχετικοί υπολογισμοί την έφερναν στην περιοχή των 180-200 δισ. δολαρίων.
Η xAI του Elon Musk υπολογίζεται ότι βρίσκεται κάπου στα 230 δισ. δολάρια.
To Gemini της Google, φυσικά, δεν αποτιμάται ξεχωριστά από την εταιρεία. Μπορούμε όμως να δούμε τη συμπεριφορά της μετοχής της εταιρείας, η οποία πριν το λανσάρισμα του Gemini 3 ήταν στα 285 δολάρια και μέσα σε λιγότερο από μία εβδομάδα βρέθηκε στα 318 δολάρια, ανεβάζοντας τη χρηματιστηριακή αξία της Google βρίσκεται στα 3,8 τρισ. δολάρια. Πρόκειται για άνοδο 11% που αποδόθηκε αποκλειστικά στο λανσάρισμα του Gemini 3.
Σε οικονομικούς όρους, η Google έχει σαφές προβάδισμα έναντι της OpenAI. Έχει ρευστότητα 70 δισ. δολάρια. Μάλιστα, ένα μέρος των εσόδων της προέρχεται από την παροχή υποδομής cloud στους ανταγωνιστές της στο πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης. Συμπεριλαμβανομένης της OpenAI από το περασμένο καλοκαίρι.
Σε όρους χρηστών, η OpenAI βρίσκεται μεν μπροστά αλλά η απόσταση που τη χωρίζει από τον ανταγωνισμό και κυρίως την Google μειώνεται.
Εκτός από θέματα τεχνολογικής πρωτοπορίας που θα βαρύνουν τις επιλογές των καταναλωτών υπάρχει το μοντέλο χρέωσης που μπορεί να ενισχύσει τη μετακίνηση χρηστών από ένα γλωσσικό μοντέλο σε ένα άλλο. Η πλειονότητα των χρηστών έχει μια συνδρομή που την ανανεώνει σε μηνιαία βάση, όπως πράττει δηλαδή και με τις πλατφόρμες streaming. Δεν είναι καθόλου δύσκολο για κάποιον να κλείσει μια συνδρομή σε ένα γλωσσικό μοντέλο και να ανοίξει μια νέα σε ένα άλλο. Άρα, η όποια ψαλίδα υπάρχει σήμερα μπορεί να κλείσει με ταχύτητα.
Σε αυτό το κλίμα, ο Altman προσπαθεί να ενισχύσει το ηθικό των συνεργατών του.
«Έχουμε αποκτήσει αρκετή δύναμη ως εταιρεία για να αντέξουμε τον ανταγωνισμό από εξαιρετικά μοντέλα που διατίθενται αλλού… Είναι εξαιρετικά σημαντικό το μεγαλύτερο μέρος της ερευνητικής μας ομάδας να επικεντρώνεται στην επίτευξη της υπερνοημοσύνης», έγραψε ο Altman απευθυνόμενος στους συνεργάτες του.
Η στόχευση που βάζει η OpenAI ακούγεται φιλόδοξη, ίσως υπερ-φιλόδοξη. Αν όμως το εγχείρημα δεν αποδώσει τα αναμενόμενα η εταιρεία θα βρεθεί στη θέση που βρέθηκαν άλλοι τεχνολογικοί πρωτοπόροι στο παρελθόν όταν δεν κατόρθωσαν να διατηρήσουν τη δυναμική τους στο επιθυμητό επίπεδο – στη θέση του ουραγού.
Το έχουμε δει να συμβαίνει πολλές φορές και δεν θα μας εκπλήξει (πια) όσες φορές και αν ξανασυμβεί.
